Om de afstemming rondom toezicht in het sociaal domein goed te laten verlopen, hebben de rijksinspecties, Wmo-toezichthouders en gemeenten afspraken gemaakt. Deze afspraken zijn vastgelegd in het vernieuwde ‘Afsprakenkader en draaiboek’.
Het oorspronkelijke document, dat is opgesteld in 2016/2017, is in 2020 geactualiseerd.
In het sociaal domein staat de inwoner centraal. Van partijen die ondersteuning bieden, wordt verwacht dat zij zoveel mogelijk samenwerken. Verschillende inspecties en toezichthouders zien toe op deze (integrale) ondersteuning.
Het Wmo-toezicht is belegd bij de gemeenten. In de Jeugdwet zijn de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de Inspectie Justitie en Veiligheid (IJ&V) aangewezen als toezichthouders. De IGJ houdt daarnaast toezicht op onder andere zorg die valt onder de Wet langdurige zorg en de Zorgverzekeringswet. De 4 Rijksinspecties in het sociaal domein werken bovendien samen in de organisatie Toezicht Sociaal Domein (TSD). Om ook in het toezicht integraliteit te borgen, is het van belang dat de toezichthoudende partijen samenwerken.
Goede samenwerking voorkomt dat toezicht of handhaving in het sociaal domein onbedoeld en onnodig overlapt of ten onrechte achterwege blijft. Ook kunnen toezichthouders elkaars expertise benutten en blijft de toezichtlast voor de aanbieders zo tot een verantwoord minimum beperkt.
De Rijksinspecties, GGD GHOR Nederland en de VNG hebben afspraken gemaakt om de samenwerking rondom het toezicht goed te laten verlopen. Dit ‘Afsprakenkader en draaiboek’ is gericht op kwaliteits- en calamiteitentoezicht. Het afsprakenkader behandelt vooral de uitgangspunten en afspraken tussen de colleges van BenW en de Rijksinspecties. De afspraken richten zich onder andere op het uitwisselen van signalen, gegevensdeling en communicatie naar aanleiding van maatregelen. Het draaiboek bevat praktische afspraken tussen de Wmo-toezichthouder en de Rijksinspecties in het sociaal domein. Het gaat daarbij onder andere om de verschillende vormen van samenwerking en de bijbehorende processtappen.
Het ‘Afsprakenkader en draaiboek’ uit 2016/2017 is op een aantal onderdelen gewijzigd en opnieuw integraal vastgesteld door de Rijksinspecties, GGD GHOR Nederland en VNG.
De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de vorige versie zijn:
De 4 afzonderlijke draaiboeken zijn vervangen door één draaiboek.
Er is een gegevensformat toegevoegd voor contact met het inspectieloket van de IGJ (bijlage 1).
Er is een matrix toegevoegd over de uitwisseling van gegevens tussen Rijksinspecties, gemeenten en Wmo-toezichthouders (bijlage 2).
De Wet verplichte ggz (Wvggz) en de Wet zorg en dwang (Wzd) zijn opgenomen. Beide wetten zijn in 2020 in werking getreden. De IGJ houdt toezicht op de naleving van deze wetten, ook wanneer de verplichte of onvrijwillige zorg wordt uitgevoerd door een aanbieder van Wmo-voorzieningen. Hier kan dus een samenloop ontstaan met het Wmo-toezicht. De afspraken in dit document gaan niet over de uitvoering van de Wvggz en Wzd; alleen (de samenwerking rondom) het toezicht wordt belicht.
Bekijk hier het 'Afsprakenkader en draaiboek'.
