Sinds 2015 wordt een groot deel van de dagbesteding gefinancierd uit de Wmo. Op het eerste gezicht geen grote verandering. Veel AWBZ-indicaties van voor 2015 lopen nog door. De vergoeding daalt wel aanzienlijk. Maar dat geldt ook voor de tarieven in de Wlz, de opvolger van de AWBZ. Bij nadere beschouwing steekt de overgang van de AWBZ naar de Wmo een stuk dieper. Om een paar ontwikkelingen te noemen: steeds meer mensen met een zorgvraag wonen zelfstandig. De vraag naar vormen van begeleiding, dagbesteding en participatie neemt toe. Gemeenten zoeken steeds meer naar werkvormen die collectief gefinancierd worden, in plaats van de individuele indicatie zoals die in de AWBZ bestond.
Focus op de wijk
De focus op activiteiten in de wijk, zorg en ondersteuning dicht bij huis, leidt tot een verschuiving van de focus van specialisatie op een doelgroep naar focus op locatie: een wijk of buurtcentrum.
Nieuwe aanbieders dienen zich aan. Welzijnsorganisaties hadden altijd al een opdracht op het terrein van participatie van inwoners in wijken en buurten. Welzijn kan vanuit haar bestaande opdracht initiatieven ontwikkelen die tot nieuwe vormen van dagbesteding leiden. Ook wel getypeerd als welzijnsdagbesteding. Er ontstaan nieuwe combinaties: particuliere initiatieven, betrokkenheid van vrijwilligers met professionals in een coachende rol. Die nieuwe combinaties maken het mogelijk dagbesteding met beperkte budgetten uit te voeren. . Dat is al met al een totaal andere manier van werken die zich in korte tijd ontwikkelt. Dat vraagt creativiteit, doorzettingsvermogen, erkende weg ontwikkelen zonder vaste kaders.
Toen en nu
Kijk je bedrijfskundig naar de snelle veranderingen in de aanpak van dagbesteding in de Wmo dan wordt op een andere manier duidelijk hoe ingrijpend de veranderingen zijn.
In 2014 wordt de dagbesteding grotendeels gefinancierd uit de AWBZ. Wie een indicatie krijgt, heeft die vaak voor langere tijd. De aanbieder heeft met een paar zorgkantoren te maken en is gespecialiseerd in een doelgroep of een specifieke beperking. De vergoeding is aanzienlijk.
In 2017 hebben steeds minder mensen een indicatie. Als die er is komt die uit de Wmo. Gemeenten kiezen steeds meer voor financiering van collectieve voorzieningen. De kosten zijn lager. Er is een toenemende diversiteit aan deelnemers en ondersteuningsvragen. De inzet op vraaggestuurde zorg en ondersteuning vraagt om maatwerk voor deelnemers en toenemende flexibiliteit en organiserend vermogen van de aanbieder. Een steeds groter deel van de werkzaamheden wordt gedaan door vrijwilligers. Soms zijn zij ook de initiatiefnemer. Het beschikbaar budget is aanzienlijk beperkter dan voor 2015.
Reflectie
Lukt het om langs deze weg een nieuwe aanpak voor dagbesteding te ontwikkelen? En zijn de deelnemers tevreden? Is deelname aan de dagbesteding voor vrijwilligers en deelnemers een waardevolle activiteit? Als het antwoord telkens ja is, dan is er sprake van succesvolle maatschappelijke ondernemers en van een geslaagde onderneming!
