Mensen met een complexe zorgvraag moeten vaak enorm veel moeite doen om passende zorg te krijgen. Ook komt het voor dat deze mensen helemaal van adequate zorg verstoken blijven. Dit gebeurt het vaakst in de jeugdzorg. Dit blijkt uit de ruim 30.000 meldingen die in een jaar zijn binnengekomen bij de samenwerkende belangen- en cliëntenorganisaties.
Het nieuwe stelsel voor langdurige zorg - dat in 2015 is ingevoerd - zou juist mensen met complexe problemen beter gaan bedienen. Maar die belofte is niet waargemaakt, blijkt uit de meldingen.
Bureaucratie
Mensen die langdurig zorg nodig hebben, lijden onder de bureaucratie. Ze moeten langs veel loketten en hebben te maken met lange aanvraagprocedures en lange wachttijden bij het toekennen van voorzieningen. Verder hebben ze ook nog last van de verschraling van voorzieningen door bezuinigingen.
Het krijgen van goede zorg vergt vaak veel doorzettingsvermogen en strijd. Dit speelt onder meer als mensen zorg nodig hebben van hun gemeente. Veel mensen melden dat gemeenten in het keukentafelgesprek een vast zorgrecept proberen op te dringen. Vaak is hulp van naasten of van een onafhankelijk cliëntondersteuner nodig om uiteindelijk toch maatwerk te krijgen.
Pgb
Soortgelijke taferelen doen zich voor bij het pgb. Voor mensen met een complexe zorgvraag is het pgb vaak de enige weg naar echt passende zorg. Toch zijn er nog steeds gemeenten die botweg zeggen “aan een pgb doen wij niet”.
Verder duurt vooral in de Jeugdwet het toekennen van een pgb erg lang. Daar komt bij dat veel gemeenten op het gebied van jeugd te weinig expertise hebben. Het gevolg is dat er vaak te weinig of te lichte zorg wordt geïndiceerd. Alsnog de juiste zorg krijgen is dan een zeer moeizaam proces; als het al lukt.
Mantelzorgers
Ook voor mantelzorgers is het er niet makkelijker op geworden. Er wordt een steeds groter beroep op hen gedaan voor zorgtaken. En vaak worden ze slecht voorgelicht over de ondersteuning die ze kunnen krijgen.
Aanbeveling
De organisaties vinden dat de langdurige zorg makkelijker toegankelijker moet worden. Ze pleiten er daarom voor dat het eerste loket waar een zorgvrager zich meldt, verantwoordelijk wordt voor het regelen van alle benodigde zorg (de integrale oplossing).
De meldingen beslaan de periode 1 april 2016 tot en met 31 maart 2017. Ze zijn samengebracht door de organisaties Ieder(in), Patiëntenfederatie Nederland, Per Saldo, MIND/Landelijk Platform Psychische Gezondheid, KBO-PCOB, Mezzo en Kansplus.
Signaalrapport Klem in zorgsysteem