In onze Legal Update van 1 december 2020 informeerden wij u al over het wetsvoorstel in verband met het van rechtswege ontstaan van gezamenlijk gezag door erkenning. Het voorstel is op 24 november 2020 aangenomen door de Tweede Kamer. Inmiddels is op 22 maart jl. het wetsvoorstel aangenomen door de Eerste Kamer (Kamerstuk 34 605, nr. D). Vanaf de inwerkingtreding van de wet zullen dus ook ongehuwde/ niet-geregistreerde partners bij erkenning van een kind van rechtswege het gezamenlijk gezag verkrijgen.
JohnnyGreig_E+_via GettyImages
Jaarlijks worden 75.000 kinderen buiten een huwelijk of geregistreerd partnerschap geboren. Onder de huidige wettelijke regeling is alleen de moeder die het kind baart automatisch juridisch ouder en met het ouderlijk gezag belast. De ongehuwde/ niet-geregistreerde partner van de moeder die zijn of haar kind erkent, verkrijgt op dit moment niet automatisch het ouderlijk gezag. Deze ouder zal het gezag over het kind – met toestemming van de moeder – moeten laten aantekenen in het Gezagsregister. In een kwart van de gevallen doen ouders dit niet. Daarentegen verkrijgt de gehuwde en geregistreerde partner wél van rechtswege het gezamenlijk gezag over zijn of haar kind als het kind tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap wordt geboren. Er is dus een ongelijke positie tussen de kinderen van gehuwde/ als partner geregistreerde ouders en de kinderen van ongehuwde/ niet als partner geregistreerde ouders.
De bestaande regeling kan tot schrijnende situaties lijden indien slechts de moeder met het ouderlijk gezag is belast en de ouders vervolgens uit elkaar gaan of de moeder komt te overlijden. De vFas en de Nederlandse Orde van Advocaten wijzen ook op deze problemen in de bijlage bij de gewijzigde memorie van toelichting van het wetsvoorstel.
Met de nieuwe wet wordt de rechtspositie van gehuwde/ als partner geregistreerde ouders en de ongehuwde ouders gelijkgetrokken, wanneer de ongehuwde/ niet-geregistreerde partner van de moeder het kind heeft erkend. Zij/hij krijgt dan bij erkenning van het kind van rechtswege het ouderlijk gezag. Door het erkennen van het kind en het vestigen van ouderlijk gezag samen te voegen, vereenvoudigt de nieuwe wet deze situatie. Volgens de initiatiefnemers van de wet dient dit in de eerste plaats het belang van het kind. Daarnaast wordt met de nieuwe wet aangesloten bij de maatschappelijke realiteit waarin steeds meer ouders zonder huwelijk of geregistreerd partnerschap kinderen krijgen
Nu het wetsvoorstel door de Eerste Kamer is aangenomen, is het aan de regering om te zorgen dat het voorstel in het Staatsblad komt en inwerking treedt. De datum van de inwerkingtreding van deze nieuwe wet is nog onbekend.
