Een belangrijk onderdeel van bestuurlijk aanbesteden is dat gemeenten aanbieders van zorg uitnodigen om alle aspecten van zorgverlening en context te bespreken, behalve individuele prijsstelling en individuele marktstrategie van deelnemende aanbieders. Aanbestedingsrechtelijk kunnen we dit ook gewoon duiden als een marktconsultatie of technische dialoog.
Op 20 februari 2017 plaatste Sociaalweb de bijdrage: ‘Thuiszorgaanbieders beboet voor overleg over aanbestedingen’. Deze bijdrage start met het vaststellen dat aan bestuurlijk aanbesteden voor ondernemers mededingingsrechtelijke risico’s kleven. Vervolgens wordt een uitspraak van CBb aangehaald waarin twee thuiszorgaanbieders zijn beboet voor prijsafspraken na onderling overleg.
Zoals in de bijdrage wordt aangegeven ging het in de betreffende casus over thuiszorginstellingen die in 2006(!) zelf een werkgroep inrichtten om hun voorbereiding voor een Europese openbare aanbesteding te bespreken. Eerst moeten wij al vaststellen dat een Europese openbare aanbesteding iets heel anders is dan een bestuurlijke aanbesteding.
Een belangrijk onderdeel van bestuurlijk aanbesteden is dat gemeenten aanbieders van zorg uitnodigen om alle aspecten van zorgverlening en context te bespreken, behalve individuele prijsstelling en individuele marktstrategie van deelnemende aanbieders. Aanbestedingsrechtelijk kunnen we dit ook gewoon duiden als een marktconsultatie of technische dialoog. Bij bestuurlijk aanbesteden is die doorlopend.
Er is dus een zeer belangrijk verschil tussen de casus en bestuurlijk aanbesteden. In de casus ging het om zorgorganisaties die juist met elkaar zeer concurrentiegevoelige, individuele informatie deelden zoals prijs en marktstrategie.
Bij bestuurlijke aanbestedingen gaat men plenair voor wat betreft prijsstelling niet verder dan het bespreken van methodieken voor kostprijsberekening om vervolgens generieke prijzen vast te stellen voor diensten. Individuele prijsinformatie vragen gemeenten op via email of in individuele gesprekken en zij delen deze informatie niet met andere zorgorganisaties. Uiteindelijk leidt dit tot generieke prijzen voor diensten waarin niet meer de individuele informatie herleidbaar is.
Zorgorganisaties houden altijd een eigen verantwoordelijkheid om te voldoen aan bepalingen van het mededingingsrecht. Ook bij bestuurlijke aanbestedingen is dat zo. Zij mogen dus niet aan de overlegtafels individuele concurrentiegevoelige informatie delen. Het is verstandig van gemeenten hierop toe te zien. Neemt de gemeente niet de verantwoordelijkheid van procesregisseur door hierop toe te zien, dan is het raadzaam voor aanwezige zorgorganisaties om de zaal te verlaten.
Als begeleider van bestuurlijke aanbestedingen krijg ik al sinds 2009 de vraag van zorgorganisaties aan tafel of zij medediningsrechtelijk geen risico’s lopen. Mijn antwoord was steevast dat ik garanties gaf tot aan de deur. Als procesregisseur lette ik goed op dat zorgorganisaties tijdens de overleggen ook de regels van het mededingingsrecht naleefden. Wat zij vervolgens op de parkeerplaats bij het gemeentehuis bespraken was steeds voor eigen risico… En dat is niet anders bij “gewone” aanbestedingen.
