Sinds 2019, toen het abonnementstarief werd ingevoerd, is het aantal mensen dat hulp bij het huishouden krijgt met 27% gestegen. Het gaat hierbij om hulp als maatwerkvoorziening in de Wmo. Dit blijkt uit de nieuwste cijfers van de Gemeentelijke Monitor Sociaal Domein (GMSD).
De nieuwste gemeentelijke en landelijke cijfers over de Wmo, waaronder die van de huishoudelijke hulp, staan vanaf 5 december 2023 in de GMSD, onderdeel van Waarstaatjegemeente.nl. De cijfers hebben betrekking op het 1e halfjaar van 2023. Ze worden door het CBS samengesteld op basis van de halfjaarlijkse aanlevering van Wmo-gegevens van gemeenten aan het CBS.
Naast cijfers over de huishoudelijke hulp, worden er ook cijfers gepubliceerd over onder andere Wmo-maatwerkvoorzieningen zoals begeleiding, beschermd wonen of rolstoelen. Hoewel het totaal aantal Wmo-cliënten sinds de 1e helft van 2019 met bijna 10% is toegenomen, verschilt het verloop van het aantal Wmo-cliënten per categorie. Verschillende beleidsmatige en maatschappelijke ontwikkelingen dragen hieraan bij. Bekijk op waarstaatjegemeente.nl de cijfers uit de GMSD die dit inzichtelijk maken.
De grootste relatieve stijging is te zien in de categorie hulp bij het huishouden. In totaal is het aantal cliënten in deze categorie sinds het 1e half jaar van 2019 met bijna 27% gegroeid. Sinds 2019 geldt er een maximumtarief van € 19 per maand voor het gebruikmaken van Wmo-voorzieningen. Dit heeft er ook vooral toe geleid dat er de afgelopen jaren vanuit de hogere inkomensklassen veel cliënten zijn ingestroomd. Dit is goed te zien in deze grafiek uit de GMSD. In de laagste inkomenscategorie is juist een sterk dalende trend te zien. Deze trend wordt echter veroorzaakt door de stijgende absolute inkomens als gevolg van toenemende inflatie in de afgelopen jaren, waardoor steeds minder huishoudens tot deze categorie behoren.
Wat betreft het aantal cliënten met een voorziening in de hoofdcategorie ondersteuning thuis is juist sinds het 2e halfjaar van 2020 een lichte dalende trend zichtbaar. Onder ondersteuning thuis vallen onder meer dagbesteding, begeleiding en persoonlijke verzorging. Vooral dagbesteding kent een dalende trend. Een verklaring hiervoor is dat gemeenten dagbesteding vaker als een algemene voorziening aanbieden. Deze beweging is terug te zien in de tabel 'Gemeentelijke beleid ten aanzien van dagbesteding' (png, 122 kB). In de GMSD worden de maatwerkvoorzieningen geregistreerd. De dalende trend hoeft dus niet te betekenen dat er minder mensen gebruik maken van de dagbesteding.
In de GMSD worden ook gegevens uitgevraagd over beschermd wonen. In januari 2024 worden de detailcijfers voor beschermd wonen weer gepubliceerd, met bijvoorbeeld uitsplitsingen naar leeftijd en geslacht. Gegevens over maatschappelijke opvang worden in de monitor Dakloosheid uitgevraagd.
